caciàre , vrb: cassae, catzare Definitzione bogare, fàere istesiare, fuire, andhare atesu; leare o bogare calecuna cosa chi no serbit; prnl., lograre una cosa disigiada (nau fintzes de bisóngiu, óbbrigu) Sinònimos e contràrios irbersulare, irghelare, iscabbúllere, iscastedhare, ispitzigare, leai, mòere, pristare, sputzai | ctr. auntzare, inciulai, batire, chèrrere, cramare, pònnere Maneras de nàrrere csn: catzàresi su capoto = bogaresiche su capoto; catzàresi su sonnu = iscidaisindi; catzàresi unu disizu, sa preítia, su bisonzu, sa muga, unu dépidu, un'óbbrigu, su sidi, su machine; catzàresi o ischíresi catzare sa musca = èssiri bellu a si difèndiri; catzàresi s'impinnu, sa promissa = fai sa cosa impromítia, fai su chi est de doveri; catzare sos canes = fàgherelos asseliare chi no diant a subra a ccn.; catzare fogu = èssiri arrabiaus, fogosus in su fai Frases càtzache dai domo cussa zente e tue etotu achipi a su trabàgliu! (A.P.Appeddu)◊ sos malafatores che cherent catzados ◊ catzadichela cuss'erba chi ti est atacada a sa camisa! ◊ catza su cane, no mi móssighet!◊ at iscutu sos cartzones po dhis cassae su pruine 2. apo fatu custu pro mi caciare su disígiu ◊ sunt pagos sos chi si podent catzare dogni gustu ◊ ch'est pigadu a s'àrbure: za si l'at catzadu su disizu de sa figu!…◊ si no cherides intèndhere peràulas malas, catzàdebbos s'óbbrigu e bos lassant in pasu ◊ andho a santu Bainzu de Portu a mi catzare s'impinnu ◊ cun custu dinari nos catzamus sos dépidos ◊ a fizu meu candho teniat deghessete annos mi l'apo catzadu e mandhadu a imparare un'arte ◊ sont essitos deretos catzanne focu Ètimu itl. cacciare Tradutziones Frantzesu chasser, enlever Ingresu to drive out, to take out Ispagnolu alejar, echar Italianu scacciare, espèllere, tògliere, eliminare Tedescu vertreiben, ausschließen.
irfurràre , vrb: isfurrare, sforrai Definitzione bogare de su forru; fintzes imbentare a cudha manera, bogare a pígiu Sinònimos e contràrios sciorrai | ctr. iforrare Frases sa mama irfurravat su pane e lillu davat, modhe e cajente 2. sa pintura moderna, o Cimabue, oe t'isfurrat tzertos istrominzos oscuros che istranos indovinzos, legos che imbreagos rue rue! 3. su gorropu impercat e irfurrat chin tràpulas, ispéntumas e nurras (L.Loi) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu retirer du four Ingresu to take out of the oven, to churn out Ispagnolu deshornar Italianu sfornare Tedescu aus dem Backofen herausnehmen.
isocríre , vrb Definitzione betare o segare is ogos a sa linna Sinònimos e contràrios isocrare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enlever les bourgeons Ingresu to take out buds Ispagnolu desyemar, deschuponar Italianu sbocciolare Tedescu entknospen.
spodhài , vrb: spodhiai, spodhicai, spudhiai Definitzione istesiare s'una de un'àtera duas cosas apicigadas apare; apèrrere calecuna cosa imbodhigada, un'imbodhigu; foedhandho de calecunu impreau in calecuna faina, fàere cun coidu, arrennèscere a batire a concruos Sinònimos e contràrios ispitzigare, istacare / ilboligare / acabbulli, atoliare, istrobillai | ctr. apodhai Frases no arrennesciat a ndi spodhai sa castiada de pitzus de cudha fémina ◊ no ndi spodheis is billetus, po praxeri! 2. is féminas in su mòri a màriga in conca parint unu frocu chi si spódhiat su mengianu ◊ spódhiat unu paperi e agò ndi pigat unu paperotedhu piticadhedhu ◊ coida dimónia, spódhia is cambas ca no ses totu a un'ossu! 3. spódhia a fuedhai sentza de bregúngia! ◊ balla ca fillu miu dhu spódhiat s'italianu! ◊ at murrungiau cun su cumpàngiu ca cussu no ndi spodhat, de sa cosa ◊ dha tenit una cida, sa televisioni, po dh'arrangiai, ma no ndi spodhat! ◊ custu est su momentu de si spodhicai! ◊ issa si fut spudhiara po fai benni s'ambulantza a nci portai a mamma a su spirali Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu détacher, débrouiller Ingresu to unravel, to take out Ispagnolu despegar, desenredar Italianu staccare, sbrogliare Tedescu lösen.